Vaak wordt me gevraagd of ik ook shampoo maak. Het lijkt wel of iedereen een biologische shampoo wil. Niet zonder reden, want de commerciële variant zit vol met parabenen, kleurstoffen, parfums en andere grondstoffen waarvan ik niet eens weet welk effect ze op je lichaam -en in het bijzonder je haar en hoofdhuid- hebben.
Als we net geboren zijn is onze huidhuishouding prima geregeld. Talg wordt voldoende aangemaakt en beschermt onze huid. Maar dit wordt -goedbedoeld- verstoort doordat onze mama's en papa's onze haartjes gaan wassen met shampoo. De beschermende vetlaag wordt ruw van onze huid gewassen en opeens zijn er allerlei smeerseltjes en zalfjes nodig om deze te beschermen tegen huidproblemen. Daarnaast schrikt de huid van deze verstoring en gaat extra talg aanmaken. Dit overschot moet echt weg gewassen worden, dus gebruiken we een lekker shampootje. Je snapt het al. Vanaf het eerste moment raakt ons gestel dus 'verslaafd' aan het wassen van onze haren.
Door de jaren heen went ons lichaam aan deze extra aanmaak van talg en weet het niet beter dan meer aan te maken dan nodig is. Het gevolg is dat we vette haren krijgen als we de wasbeurt eens te lang uitstellen.
Maar shampoo maakt meer kapot dan dat. Door veelvuldig gebruik, kunnen onze hoofdhuid en haren een opdonder krijgen. Roos, een jeukende hoofdhuid, brekende haren, te droog, te vet, haaruitval, er kan van alles gebeuren. Om maar niet te denken aan alle chemische en synthetische stoffen die we met een onnadenkend hoofd regelmatig door ons doucheputje spoelen en vrijlaten in ons leefmilieu.
Gelukkig zijn er steeds meer mensen die zich hiervan bewust worden en op zoek zijn naar een alternatief.
De meest radicale oplossing is je haar gewoon niet meer te wassen (no poo). Je kunt ook kiezen voor wassen met alternatieve middelen of het haar slechts een enkele keer met zeep te wassen (low poo).
Even voor de goede orde: je haar wassen is echt niet nodig. Door de verslaving aan shampoo en de maatschappelijke verwachtingen lijkt het alsof dit zo is, maar gezond haar houdt zichzelf schoon en kan met borstelen en uitspoelen met warm water perfect schoon blijven.
No Poo
Het cold Turkey effect als je je haar in een keer niet meer wast, lijkt me overduidelijk. Je loopt al snel met een vet koppie rond. Beter is om je wasbeurten elke keer een dagje langer uit te stellen. Je lijf krijgt tijd om aan de nieuwe methode te wennen en zal zich langzamerhand aanpassen.
Tussentijds kan je je haar alleen met warm water wassen. De vetlaag lost door het warme water op en verdeelt zich gelijkmatiger over je haar, waardoor je je wasbeurt eventjes kunt uitstellen.
Na verloop van tijd merk je dat je je haar minder vaak hoeft te wassen en wie weet komt voor jou het moment dat je helemaal van shampoo afziet.
In het begin zal je haar aanvoelen als touw als je met alleen water hebt gewassen. Dit zijn ontwenningsverschijnselen. Na een dag (of twee) is je haar door de natuurlijke talgproductie weer in normale staat. Het helpt om je haar veel te borstelen. Bij voorkeur met een haarborstel met natuurlijke dierharen, bijvoorbeeld varkenshaar (niet voor de vegans onder ons).
Alternatieve middelen
Mocht je zover zijn dat je de shampoo durft af te weren of je commerciële shampoo willen afwisselen met iets anders, dan zijn er voldoende alternatieven.
1. Al redelijk bekend is het wassen met natriumbicarbonaat (zuiveringszout of baking soda). Je mengt dit met een klein beetje water en gebruikt dit als shampoo. Deze methode gebruik je eigenlijk alleen als je haar zo vies is dat het echt niet meer kan.
2. Je kunt je haar prima schoon krijgen door het met kleipoeder te wassen. Hiervoor gebruik je rode of groene kleipoeder, dat je mixt met water tot je een dun papje krijgt. Na het aanbrengen laat je dit even inwerken voor je het weer uitspoelt. Blijf liever van de witte klei (kaoline) af, deze heeft een sterk exfoliërende werking waar je hoofdhuid zeer gevoelig op kan reageren.
3. Ook honing kan je als shampoo gebruiken, maar ik vind het daar wel erg duur voor. Aan de andere kant, als jij je haar slechts zelden hoeft te wassen, mag je jezelf best eens verwennen met een potje honing. Verdun wel de honing even met wat warm water voor je begint.
4. Kokosmelk wordt ook beschouwd als een goede poo-vervanger. Zelf vind ik dit een beetje te vet voor mijn haar, maar bij droog haar is het een uitkomst.
5. Als je echt een zeepsoort wilt gebruiken dan kan je aleppo zeep of Marseille zeep gebruiken. Bij verschillende concullega's zijn hele mooie biologische stukken haarzeep te verkrijgen. Dit zijn ouderwetse blokken zeep , waarvan je het schuim gebruikt om je haar mee te wassen.
6. Een oude Chinese methode om je haar te wassen is met rijstwater. Als je rijst kookt, bewaar je het afgietwater, waar je later je haar mee wast. Je haar wordt er sterker en glanzender van dan je ooit had kunnen denken.
Bij wijze van conditioner kan je (appel)azijn gebruiken. Lees hierover in mijn blog van 24 juni 2015. Je snapt dat ik, met al deze alternatieven (vooralsnog) geen shampoo maak en verkoop.
Low poo
Ben je biologische bewust, maar vind je de no poo methode iets te radicaal voor je, dan kan je kiezen voor low poo. Je wast dan je haar zo min mogelijk (bijvoorbeeld een keer per twee of drie weken) met commerciële shampoo en gebruikt tussendoor een alternatief. Zo draag je toch een steentje bij aan het milieu.
So, what will it be? Shampoo is zóóó 2016!